دانشنامه ی بزرگ خسروشاه

۱۲ مطلب با موضوع «تاریخ خسروشاه» ثبت شده است

تصویری از مقبره ی شیخ سلّار دیلمی

۰ نظر
علی وفائی خسروشاهی

کاروان سرای صفوی خسروشاه

کاروان سرای صفوی خسروشاه

   آنچه که در میان اهالی خسروشاه به کاروان سرای صفوی مشهور شده دیواره ها و برجک هایی نیمه خراب در مسیر جادّه ی قدیم خسروشاه - آذرشهر است.(1) 4 برجک این کاروان سرا بسیار شبیه برج کبوتران خسروشاه هستند. از این رو ممکن است این کاروان سرا در دوران قاجار ساخته شده باشد.

    امّا طبق نظر اهالی این مکان یکی از از 999 کاروان سرای دوران صفویان است. خسروشاهیان معتقدند این کاروان سرا به دستور شاه عبّاس اوّل صفوی (پنجمین و مهم ترین شاه صفوی) ساخته شده است.(2)

   در دوران صفویان کاروان سراهای بسیاری در سرتاسر ایران ساخته شدند. این کاروان سراها جهانگردان و بازرگانان اروپایی را شگفت زده کردند. اقامت در کاروان سرا ها رایگان بود و این اماکن از امنیّتی خوبی برخوردار بودند. با توجّه به این که آذربایجان از نواحی مهم برای شاهان صفوی بود، احتمال می رود کاروان سرا هایی نیز در این مناطق ساخته شده باشد. کاروان سرای صفوی خسروشاه نیز می تواند نمونه ای از آن ها باشد. 

_____________________________

1 و 2 ـ خلاصه ای از تاریخ و فرهنگ خسروشاه

۰ نظر
علی وفائی خسروشاهی

قوچ های قبرستان قدیمی خسروشاه

    در گورستان قدیمی خسروشاه، تعدادی گوچ سنگی وجود داشت که قدمتشان به دوران باستان می رسید. به عقیده ی باستان شناسان، این گوچ ها وظیفه ی نگهداری و نگبانی از قبرستان را بر عهده داشتند. البتّه این امکان نیز دارد که از این قوچ ها به عنوان نمای قبرستان استفاده شده باشد.

    طول این قوچ های سنگی، به 1/5 متر، ارتفاع آن ها به 1 متر و عرضشان به 0/5 متر می رسد. جرم هر یک از قوچ ها بیش از 150 کیلوگرم می باشد.

    این قوچ ها در قبرستان بزرگ و قدیمی خسروشاه نگهداری می شدند که پس از تبدیل این مکان به پارک بزرگ شیخ سلّار خسروشاه، دو عدد از قوچ ها نیز به موزه ی آذربایجان منتقل شد و در مقابل درب ورودی آن نصب گشت.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منبع: کتاب خلاصه ای از تاریخ و فرهنگ خسروشاه

۰ نظر
علی وفائی خسروشاهی

خسروشاه در دوران ایلخانان

خسروشاه در دوران ایلخانان

    خسروشاه در سال 618 هجری قمری ، مورد حمله ی اقوام بیابانگرد مغول شد. افراد بی رحم و خونریزی که آثار تمدّن را از ایران و دیگر کشورهای اسلامی از بین بردند و آبادی ها را ویران نمودند. کسانی که 38 سال بعد خلافت عبّاسی را که قوی ترین حکومت آسیا بود ، از میان برداشتند. مغول ها حکومت «ایلخانان» را تشکیل دادند.

    مغول ها برای فتح تبریز ، نخست به خسروشاه حمله ور شدند. این سال (618 ه.ق) منطقه ی خسروشاه و اطراف آن دچار خشکسالی و بی آبی بود. چیزی که زندگی را بر مردمان سخت و دشوار کرده بود. امّا بدون شک، برای مغولان که از سرمای هیمالیا می آمدند، این خشکسالی چندان دشوار نبود.

    مغولان مانند دیگر شهرهای ایران، خروشاه را نیز ویران کردند و عده ی زیادی را از بین بردند. امّا در دوران حکومت ایلخانان که توسّط «هلاکو خان» نواده ی «چنگیزخان مغول» برپا شده بود، بر آبادنی شهر افزوده شد. در  زمان فرمانروایی هلاکوخان کاروانسرا های مختلف در شهر ساخته شد و قسمت های تخریب شده ی شهر نیز بازسازی شدند.1 در این دوران همچنین بر علم و دانش و فرهنگ و ادب در خسروشاه افزوده شد. از دانشمندان این دوره، نام «شیخ غلامحسین خسروشاهی» به چشم می خورد که مقبره اش در بوستان بزرگ شیخ سلّار خسروشاه قرار دارد. 

دورنمای مقبره ی شیخ غلامحسین خسروشاهی در پارک شیخ سلّار خسروشاه

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منابع مورد استفاده

1) کتاب خلاصه ای از تاریخ و فرهنگ خسروشاه

۰ نظر
علی وفائی خسروشاهی

خسروشاه از ابتدا تا کنون

خسروشاه از ابتدا تا کنون

   تاریخ تشکیل شهر خسروشاه به دوره های پیش از میلاد و بنا به نظر باستان شناسان، به پنج هزار سال پیش می رسد. آثارباستانی یافته شده از یانیق تپه، که قدمتشان به سه هزار سال پیش از میلاد می رسد ، خبر از جریان داشتن زندگی در آن زمان ها را می دهد. این منطقه باید مکان زندگی، قبیله ی  آنیاشتانیا بوده باشد.

   البتّه نام گذاری شهر خسروشاه نیز داستان جالبی دارد. این شهر به دلیل تاج گذاری خسرو پرویز ساسانی در این مکان به این نام درآمده است. خسرو در این منطقه که آب و هوایی فوق العاده و خوب داشته به پرورش اسب های خود می پرداخته است. پس از آن که پدر خسرو از حکومت برکنار شد، او را به حکومت برگزیدند. امّا بهرام چوبین، یکی از سرداران هرمز -پدر خسرو- از حکومت او اطاعت نکرد و خود را شاه اعلام کرد. خسرو توانایی مقابله با وی را نداشت و به همین دلیل، به به روم گریخت. او با کمک فرمانروای روم، لشکری بزرگ تر تشکیل داد و به ایران بازگشت تا بهرام را از میان بردارد. در این زمان خسرو و لشکریانش در اطراف و داخل شهر خسروشاه، ساکن شدند و به استراحت پرداختند.خسرو به شهر آشنایی کامل داشت و هر روز برای شست و شو به یکی از چشمه های آن می رفت و از این طریق به خود نیرو می بخشید. سرانجام روز جنگ او با بهرام چوبین فرا رسید و...

برای خواندن ادامه ی مطلب مربع قرمزرنگ زیر تاریخ مطلب را کلیک کنید.

۲ نظر
علی وفائی خسروشاهی

قبرستان قدیمی خسروشاه

برای نمایش مطلب باید رمز عبور را وارد کنید
علی وفائی خسروشاهی

مقبره شیخ غلامحسین خسروشاهی

مقبره ی شیخ غلامحسین خسروشاهی

....

   این مقبره در قسمت جنوب غرب پارک و بوستان بزرگ شیخ سلّار خسروشاه قرار دارد. 

   بنای بسیار زیبایی در آرامگاه او ساخته شده و بناهای اطراف آن نیز با آبنمایی زیبا درحال تکمیل است.

   شیخ غلامحسین خسروشاهی از عالمان دوران ایلخانان بوده است. در زیر گنبد این مقبره ، مشخصات این دانشمند نوشته شده است. سنگ قبر تاریخی نیز در آرامگاه او قرار دارد.

   این مقبره شب ها نورپردازی بسیار زیبایی می شود.

در ادامه ی مطلب می توانید عکس های بیش تری را از این مقبره ببینید

برای رفتن به ادامه ی مطلب مربّع قرمز رنگ زیر تاریخ مطلب را کلیک کنید.

۰ نظر
علی وفائی خسروشاهی

شمس الدّین خسروشاهی

شمس الدّین خسروشاهی

   حکیم شمس الدّین خسروشاهی، در سال 580 هجری در خسروشاه به دنیا آمد. این دانشمند برجسته ، در علم پزشکی و  علوم شرعی همچون فقه و اصول و کلام استاد بوده است. او از شاگردان «موید طوسی» و «امام فخر رازی» بوده است. از شاگردان او در حدیث نیز، می توان به «حافظ ابو محمّد سیاطی» اشاره کرد. شمس الدّین ، به همراه «خواجه نصیرالدّین طوسی» از شاگرادن «فریدالدّین داماد» بودند و از این جهت ، هر زمان خواجه نصیرالدّین به مشکلی بر می خورد ، نامه ای به شمس الدّین نوشته و رفع اشکال می نمود. «استاد مطهری»، حکیم شمس الدّین را از استادان بزرگ فلسفه می داند؛ دلیل آن را نیز ، سؤالات و پرسش های خواجه نصیرالدّین طوسی از او می داند که شمس الدّین توانسته به آن ها پاسخ دهد.

   شمس الدّین مدّتی از زندگانی خود را در شام گذرانده است و در آنجا صاحب احترام و ارزش بوده است. وی در اواخر عمر خود در «دمشق» زندگی کرده و در شوال سال 652 و در سن 72 سالگی وفات یافته است. قبر او در کوه قاسیون -که مدفن پیامبران است- ، قرار دارد.

   از کتاب های او می توان به

1- مختصر منطق شفای ابن سینا

2- تخلیص مقالات ابن سینا

3- تتمة الایات البیّنات     

   اشاره کرد.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منبع مورد استفاده

خلاصه ای از تاریخ و فرهنگ خسروشاه

۰ نظر
علی وفائی خسروشاهی

قطب الدّین راوندی

قطب الدّین راوندی

نمایی از مقبره ی قطب الدّین راوندی

   در محلّه ی راوند خسروشاه، مقبره ی عالمی بزرگ، به نام  شیخ فضل الله راوندی کاشانی قرار دارد.

   این مقبره درون یک بوستان کوچک قرار گرفته و نام بوستان نیز ،برگرفته از نام او او، بوستان قطب راوندی است. این مکان، در نزد مردم خسروشاه به « مصلی خسروشاه » معروف است که در آن مراسمات مذهبی گوناگون برگزار می شود. از جمله برگزاری مراسم عزاداری در روز عاشورا در که در آن ، دسته جات مختلف محلّات شهر در این مکان جمع می شوند.

   شیخ فضل الله راوندی ، بنا به نقل تاریخ نویسان، از بزرگان و عالمان در اواسط قرن ششم هجری بوده است. این عالم کتب و نوشته های بسیاری همچون:

1- ادعیة السّر

2- الاربعون حدیثاً

3- تفسیر الراوندی ( الکافی )

4- الحماسه

5- النّوادر

و ... را نگاشته است.

بوستان قطب راوندی

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منابع مورد استفاده

1- کتاب خلاصه ای از تاریخ و فرهنگ خسروشاه

2- شنیده ها و دیده های نویسنده

۰ نظر
علی وفائی خسروشاهی

مسجد جامع خسروشاه

مسجدجامع خسروشاه

نمایی از داخل مسجد جامع خسروشاه در روز جشن نیمه ی شعبان سال 1392

مسجد جامع خسروشاه ؛ یکی از مساجد قدیمی ایران است که در فهرست آثار ملّی ایران به ثبت رسیده است.

زمان ساخت دقیق این مسجد مشخّص نیست؛ ولی پیدا شدن یک کتیبه در یکی از ستون های آن که در آن، عددی نوشته شده است ؛ احتمال این را می دهد که ساخته شدن این مسجد در زمان قاجار رخ داده باشد. هرچند ، شاید این مسجد در زمان صفویان ساخته شده. چرا که در آن زمان در اکثر شهرها و روستاها مساجدی ساخته شدند و مسجد دیگری نیز در خسروشاه ، از همین دوران به جامانده است.

نمایی از درب ورودی قدیمی مسجد جامع خسروشاه در مرداد ماه سال 1394

به هرحال، مسجد جامع خسروشاه؛ مسجدی تاریخی، با بنای اسلامی است که سقف آن از گنبد های کوچک و بزرگ تشکیل شده است. ستون هایی زیبا دارد که قسمت پایین آن ها چوبی است. همچنیین، در دور تا دور مسجد بخش هایی بلند تر از سطح مسجد برای نشستن و استراحت ، ساخته شده است. بخشی از این قسمت ها نیز چوبی هستند.

نمایی از درب ورودی حیاط مسجد جامع خسروشاه در مردادماه سال 1394

نمای بیرونی مسجد جامع خسروشاه، از آجرهای قرمز و زیبایی تشکیل شده که قدمت آن را نشان می دهد و بخشی از آن نیز کاشی کاری شده که برخی از کاشی ها کنده شده اند. این اثر ملّی در تاریخ 28 شهریورماه 1386 با شماره ی 19568 در فهرست آثار ملّی ایران ثبت شده است.

کتیبه ی موجود در یکی از ستون های مسجد جامع خسروشاه

۲ نظر
علی وفائی خسروشاهی

یانق تپه

 تپه باستانی یانق تپه خسروشاه

در فاصله ۵ کیلومتری خسروشاه در جانب شرقی دهستان "تازه کند" تپه خاکی واقع شده است که یانق تپه نامیده می شود.ارتفاع این تپه از سطح اراضی اطراف چیزی در حدود 18 مترو وسعتش در حدود ۸۷ هزار متر مربع است که در سال ۱۳۳۷ هجری شمسی مورد بازدید چارلز برنی قرار گرفت. در مرداد ماه سال ۱۳۳۹ هجری شمسی یک هیات 4 نفره انگلیسی به سرپرستی چارلز برنی ,استاد دانشگاه منچستر انگلیس و همکاری همسرش خانم بیرمنگام و دستیارش لاوسون به مدت ۵ هفته دست به حفاری در قسمت شرقی تپه زدند... .

حداکثر عمق این کاوش ها ۳.۵ متر وفقط شامل یک طبقه اسکان بود. در این حفاری ها چند پایه برج-خانه  گلی و مقداری ظروف سفالی پیدا شد. بنا به نظر چارلز برنی این آثار مربوط به 2500 سال قبل ازمیلاد می باشند.

با ادامه کاوش ها بنیان ساختمان خانه ها و محوطه های مختلفی از زیر خاک بیرون آمد که همه از خاک وخشت و به شکل دایره و گاهی دوایر به هم متداخل می شدند. در این حفاری ها 23 بنای دایره ای شکل بدون سقف به دست آمد. چارلز برنی بر این عقیده بود که چون ساکنان تپه قبلا چادرنشین بودند و چادرها دایره ای شکل بودند و وقتی یک جا نشین شدند خانه های خود را به شکل دایره ای بنا کردند.

در قسمت داخل خانه ها محل اجاقها که مخصوص پخت و پز و همچنین آخورهایی جهت حیوانات تعبیه شده بود .حداکثر طول قطر این محوطه های دایره ای شکل ۶ متر و در وسط این محوطه ها،محوطه دیگری قرار داشت به طول ۵ متر که بوسیله ۴ دیوار عمود بر هم به ۴ قسمت تقسیم شده بود که به محل نگهداری آذوقه و غلات اختصاص داشت.

به نظر چارلز برنی قدمت این تپه به اواخر هزاره ششم قبل از میلاد می رسد که با اواخر عصر سنگ و مس و اوایل عصر مفرغ در آذربایجان متقارن است ؛ آثار بدست آمده نیز این نظر را تایید می کند.

قسمتی از آثار بدست آمده از یانق تپه عبارتند از : آسیاب دستی ، داس سنگی ، سفال هاون ، تیشه و تیغه سنگی ، یک تیغه خنجر مسی ، دو مهره از گل نپخته ، چهار چراغ گلی ، سیوهای و بادیه ها و خم های دهان گشاد بزرگ و کوچک دسته دار و بی دسته و سفال های زیاد دیگری که کشف گردید.

سفال های یافته شده به طور کلی دست ساز بوده و معمولا سیاه رنگ و صیقلی و به ابعاد و اشکال و تزئینات مختلف و متفاوت هستند. نقوش هندسی بر بدنه ظروف سفالی عمومیت دارند و نمونه های از نقش های پرندگان و حیوانات شاخدار دیده می شود.

 چارلز برنی ضمن اشاره به پیوستگی سفال های یانق تپه با سفال های آنتولی شرقی و قفقاز از نظر شکل ساخت و وجود تصاویر پرندگان و حیوانات بر روی بعضی از کوزه ها و کاسه ها را حاکی از تاثیر نقش های سفال های ساخته شده در جاهای دیگر ایران می داند.

چارلز برنی اعتقاد دارد که تپه بیشتر نقش و وضع یک شهر باستانی را دارد و علایم به جا مانده از آتش سوزی ها را حاکی از وجود حملات که امنیت شهر را مداوم تهدید می کرد و اسم یانق بپه را بی مسمی و بی مورد نمی داند.


۰ نظر
سید مهدی رضویان خسروشاهی

مقبره شیخ سلار دیلمی و شیخ غلامحسین خسروشاهی واقع در بوستان شیخ سلارخسروشاه

۱ نظر
سید مهدی رضویان خسروشاهی